و جالب است بدانيم كه حاكميت اسلامي ايران نيز از امضاء كنندگان آن اعلاميه محسوب ميشود- ولي متاسفانه همانطوريكه در قانون اساسي حاكميت اسلامي اصول 15و19كه در باره رسمي كردن زبان هاي غير فارسي و داشتن مدارس غير فارسي زبان مي باشد، معوق مانده است و هرگونه مطالبه اين اصول تجزيه طلبي محسوب مي شودو فعالين آن تحت عنوان اخلال گران امنيت ملي به مجازات هاي سختي چون محرويت از تحصيل و اشتغال، اخراج، تهديد ، زندان ، شكنجه و... محكوم مي گردند.-بااين حال حاكميت اسلامي نسبت به اجراي آن هيچ تعهدي را در خود احساس نمي كند وافكار عمومي چه در داخل و چه در سطح جهاني برايش بي اهميت ميباشد.

به همين دليل مردم آذربايجان هر ساله به مناسبت اين روز سعي مي كنند تا مراسم ويژه اين روز را در شهرهاي مختلف آذربايجان برگزار كنند، به رغم آنكه در اصل 27 قانون اساسي راهپيمايي بدون حمل سلاح مجاز اعلام شده است، اما مستبدان مذهبي حاكم در ايران با راهپيمايي مدني مردم ما به طرزي خشونت آميز برخورد مي كنند- ودر همه مراسمي كه به مناسبتهاي مختلفي چون 21 آذر (روز بزرگداشت پيشه وري )، 1 خرداد (روز دفاع در برابر توهين بزرگ شوونيستهاي فارس زبان به مردم ترك زبان در روزنامه دولتي ايران)، روز بزرگداشت مشروطه و گراميداشت ياد و خاطره ستارخان وباقرخان ، سالروز تولد بابك خرمدين در قلعه بابك و... توسط چكمه پوشان نظامي اسلحه به دست با خشونت بي حد وحصر سركوب مي شود.-

امسال نيز در مورخه 2/12/86 فعالان حركت ملي آذربايجان اعلام كردند كه در ساعت 30/16 در بازار تبريز تجمع خواهند كرد تا مگر مطالبات و خواسته هاي به حق مردم شريف آذربايجان را به طرزي مدني ومسالمت آميز مطرح نمايند.

از چند روز قبل از مراسم نيروهاي نظامي در همه جاي شهر كمين كرده بودند ونيز به فعالان حركت مدني بارها زنگ زده بودند به اداره اطلاعات بيايند ودر آنجا تعهد بدهند كه در راهپيمايي شركت نخواهند كرد. با وجود همه ارعابها وتهديدها مردم از ساعت 16 در بازار ، خيابان تربيت قديم وجديد ، روبروي بانك ملي ودارايي و... براي شركت در مراسم آمده بودند وتجمع مردم در خيابانهاي ذكر شده به طرز غير عادي چندين برابر ديگر روزها بود ولي در برابر آنها نيروهاي سركوبگر در جاي – جاي مراكز شهر چون بازار ، چهارراه شريعتي ، ميدان ساعت و... مسلح ايستاده بودند،اين نيروها به چهار شكل حضور داشتند:

عده اي از آنها با لباس شخصي و غير نظامي در بين مردم مي گشتند. --

-- نيروهاي انتظامي كه در داخل اتوبوسها به حالت آماده باش به خيابان آورده شده بودند.

-- يگان هاي ويژه كه با باتوم و زنجير وسلاح هاي گرم و سرد به صورت دسته هاي چند نفري در همه مسيرهاي ياد شده آمد ورفت مي كردند.
-- ونيز خانم هاي بسيجي كه با اسلحه ودستبند وديگر تجهيزات نظامي براي دستگيري زنان فعال سياسي، چون موريانه هاي زشت وسياه ، بدون آنكه پياده شوند درداخل ميني بوس نشسته بودند ومنتظر فرصتي بودند تا زنان مبارز وآزاده آذربايجاني را به زعم باطل خود مورد تعقيب وسركوب قرار دهند.

نيروهاي نظامي در راسته كوچه (اول بازار) در داخل مسجد جامع شهر،در خيابان تربيت در داخل مسجد شعبان، داخل مصلي و...كمين كرده بودند و علاوه بر آن در پاركينگ هاي خيابان فردوسي اجازه پارك هيچ خودرويي داده نميشد و به جاي آن نيروهاي نظامي از صبح آن روز در آنجا مستقر شده بودند.

در بالاي ساختمانهاي بلند، دوربين هاي مدار بسته تعبيه شده بود. علاوه بر فشار نيروهاي امنيتي براي مقابله با هر گونه تحرك وتجمع احتمالي مردم، هوا به شدت سرد بود وسوز آزار دهنده آن تا مغز استخوان آدمي را به درد مي آورد وامكان توقف چند ساعته در خيابان را براي فعالان دشوار مي كرد.

خلاصه با وجود عوامل و شرايط ذكر شده امكان ايجاد اعتراض مدني به صورت راهپيمايي براي فعالان حركت مدني آذربايجان فراهم نيامد ولي در خيابان هاي مختلف شهر همچون خيابان بهار و قره آغاج بر روي ديوارها اين شعارها نوشته شده بود:

-- آنا ديلينده مدرسه (مدرسه به زبان تركي).
-- اويان تورك (ترك بيدارشو)-
-- ياشاسين مستقل وآزاد آذربايجان (زنده باد آذربايجان مستقل وآزاد).
--يا آزادليق يا اولوم (يا مرگ يا آزادي)
--توركون بئلي بوكولمز(كمر ترك خم نمي شود).

علاوه بر تبريز،در شهرهاي اروميه و زنجان نيز وضعيت مشابهي وجود داشت و بنابه اظهارنظر فعالان حركت ملي اروميه وزنجان عليرغم آنكه مردم وفعالان حركت ملي به تعداد زيادي براي شركت در راهپيمايي از نقاط مختلف آمده بودند ولي در آن شهر ها نيز همچون تبريز به دليل انسداد فضاي سياسي – اجتماعي حاكم به مردم آن شهرها نيز اجازه اجراي مراسم داده نشد.

ولي بنابه گزارش هاي ارسالي مستند از منطقه سلدوز ونقده ، مردم غيرتمند وهويت طلب آنجا ، در خيابان هاي امام ، مسافري، علمي توانسته اند براي ساعتي بر وضعيت فوق العاده نظامي حاكم فايق آمده وبا دادن شعارهاي تركي ونيز پخش بيانيه هاي مختلف دراين رابطه، اين نكته به غايت مهم را به اثبات برسانند كه هر چند مستبدان مذهبي حاكم بخواهند با پاك كردن صورت مسائل وموضوعات مهم سياسي – اجتماعي مربوط به جامعه ونيز با تشديد ارعاب وفضاي تهديد، چند صباحي به حاكميت مستبدانه خود ادامه دهند. اما سرانجام اينهمه جرقه هاي به زير خاكستر خفته به آتش قهر مردم تبديل خواهد شد وبناي تماميت خواهي وانحصارگري وريا و تزوير دشمنان عرفان ، آزادي وبرابري را در خود خواهد سوزاند وفردا ، فرداي روشن آزادي ، فرداي پر از اميد ورويايي ، فرداي سرشاراز عشق وسربلندي وسرافرازي از پس ساليان دراز انجماد وسرما وشبهاي متوالي تيرگي زا ودهه هاي زجرآور تاريخ حيات اجتماعي – سياسي سرزمين اهورايي ما و ازپشت ديوارهاي بلند نابرابري وبي عدالتي ، همچون عزيزي گمگشته با چهره اي سرخ ولباني از خنده باز وسرانگشتان شكوفه بسته خواهد آمد ونور وعشق ورهايي را باخود خواهد آورد تا جانشين تيرگي، نفرت واسارت سازد.