هنگامی که فاطمه محمد حاج، ۲۱ ساله، تصميم گرفت راديولوژيست شود، خانواده اش مخالفت کرد زيرا وی می بايست مردانی را که اصلا نمی شناسد، لمس کند و اين کار بر اساس شرع اسلام در امارات حرام است.
همچنين وی می بايست شبها در جامعه ای که نمی پسندد زنان بعد از ساعت ده شب بيرون از خانه بمانند، سرکار بماند. اما فاطمه دلايل خود را برشمرد و اکنون به دنبال اولين شغل است.

اين دختر اماراتی که در دبی زندگی می کند، يکی از زنان نسل جوان است که پيشقراول تحولات فرهنگی پرشتاب در اين کشور اسلامی شده اند.

فرصتها

بوميان دبی در سرزمين خود به اقليت تبديل شده اند زيرا خارجيان به اين شهر ثروتمند و پررونق که ظرف سه دهه در دل بيابان به يک آبادی بزرگ تبديل شده، سرازير شده اند.

به لطف فرصتهای اقتصاد شکوفای دبی، تلاش دولت برای تقويت و آموزش زنان و قرار گرفتن در معرض ساير فرهنگها، زنان اين شهر دسته دسته به مشاغل متنوعی روی می آورند.

روزنامه های امارات با سربلندی دستاوردهای زنان آتش نشان، پليس، تاجر را منتشر می کنند که برجسته ترين آنها شيخه لبنه قسيمی، وزير اقتصاد و برنامه ريزی اين اميرنشين است که در سال ۲۰۰۴ منصوب شد.

درميان اماراتی ها اعتقاد بر اين است که صحبت کردن زن با مرد نامحرم در اماکن عمومی پسنديده نيست. تمام دانشگاه های دولتی دخترانه يا پسرانه هستند.
فاطمه محمد حاج با وجود مخالفت خانواده اش راديولوژيست شد

اما برقراری تماس با مردان همکار به صورت فزاينده در اين جامعه مقبول می شود. آمنه معظم، مشاور دانشجويان کالج زنان دبی است. وی می گويد که احتمالا ۵۰ تا ۶۰ درصد دانشجويان اين مرکز وارد بازار کار می شوند.

به گفته وی، اکثر ساير دانشجويان تحت فشار والدين يا همسران خود کار نمی کنند، هرچند برخی تصميم می گيرند برای پرورش کودکان تمام وقت در خانه بمانند.

ديدگاه شوهران

با اين حال در ميان دختران دبی می توان زنان بسيار بلند پرواز و مصممی را يافت که خانواده هايشان از آنها حمايت می کنند.

برخی مانند ماريا حنيف قاسمی، دانشجوی بازاريابی، می گويند حاضر نيستند با مردی ازدواج کنند که به آنها اجازه کار کردن نمی دهد.

ماريا به بی بی سی می گويد: "من سخت تلاش کرده ام تا صاحب زندگی حرفه ای شوم و دلم نمی خواهد آن را به باد بدهم."

کمتر دختری حاضرند درخواستهای شوهر آينده خود برای ماندن در خانه را تحمل کنند. سلامه، دانش آموخته فناوری اطلاعات، می گويد: "دين ما اينطوری است. هر چه او می گويد، من بايد تمکين کنم."
نریمان مجری تلويزيون است. وی هنگام خريد مورد اذيت مردان قرار می گيرد ولی شغلش به وی اعتماد به نفس بخشيده است

بقيه مانند بشرا محمد رکن، ۱۹ ساله، ترجيح می دهند به نوعی با اين ديدگاه ها کنار آيند. اين رهبر شورای دانشجويان در دانشگاه "زياد" به بی بی سی می گويد: "اگر شوهر آينده ام دوست ندارد که من بيرون از خانه کار کنم، به اين مفهوم نيست که من زندانی شده ام، زيرا می توانم از خانه کسب و کارم را براه اندازم."

خانم معظم می گويد برخی از زنان جوان در دبی با مناقشات دردآوری مواجه اند و وظيفه او اين است که به آنها کمک کند تا مهارتهای مذاکره برای حل آنها را فراگيرند.

وی می گويد: "فکر می کنم اين روند تازه ای در فرهنگ ماست. در بسياری از خانواده ها پدر تصميم می گيرد. اگر او موافقت کند، مشکل حل است. و اگر مخالفت کند، ديگر نمی توان کاری کرد. جای چانه زدن نيست."

زنان شاغل

مشاغلی که بيشتر از همه دردسرسازند، محيطی مختلط دارند يا تماسی زيادی با مردم يا افراد ساير فرهنگها دارند. خانم معظم توضيح می دهد که گاه اگر دختر ترتيبی بدهد تا پدر يا شوهرش از محل کار وی بازديد کنند، مشکل حل خواهد شد.

ديدگاه مردان مجرد متفاوت است. برخی مانند فهد قحطانی، دانشجوی ۲۵ ساله فناوری اطلاعات، حدس می زنند که می خواهند همسرشان شاغل باشد.

وی می گويد که می خواهد همسرش واقعيات زندگی را بداند و سپس به مزاح می گويد: "اگر او خسته و کوفته به خانه بيايد، ديگر با حرفهای بی ارزش مخم را نمی خورد."

وی مايل است در خانه داری و پرورش فرزند به همسر آينده اش ياری برساند. فهد می گويد: "آن خانه مرد نيز هست. اگر زن کار می کند و کارش را خوب انجام می دهد، اين حق را دارد که از کمک مرد نيز برخوردار شود."
سالم ترجیح می دهد همسر آينده اش ملکه خانه باشد نه کارگر

زنان رييس

بر خلاف فهد، سليم الاکراف، ۲۵ ساله، ترجيح می دهند همسر آينده اش"ملکه" باشد، نه "کارگر" و بر خانه حکمرانی کند.

وی می گويد: "اگر می خواهد کار کند، من هيچ مشکلی ندارم، اما او خسته خواهد شد. آن وقت نمی تواند از من، بچه ها و خانه مراقبت کند. بعد از مدتی همه چيز را از دست خواهد داد."

همچنين محمد فهيم، ۲۴ ساله، می گويد که ترجيح می دهد همسر آينده اش در محيط "بسته تری" مانند بانک کار کند که تماسش با مردم نسبت به هتل و فروشگاه کمتر است.

در حالی که زنان اماراتی به مشاغل عالی تری دست می يابند، همتايان مردشان خود را مرتبا تحت اقتدار زنان می يابند، امری که سنتا امکان پذير نبود.

تقريبا همه اذعان می کنند که نگرشها در حال تغيير است. محمد فهيم می گويد: "شايد ابتدا نتوانم با کارکردن همسرم کنار بيايم، اما بعد از مدتی که زن در شغلش جا می افتد، مساله عادی می شود."

هرچند مدتی طول خواهد کشيد تا اين چنين نگرشها به مناطق کمتر توسعه يافته و سنتی تر امارات نفوذ کند، ولی برای مردان دبی اين دوره گذار آغاز شده است.

فهد قحطانی به بی بی سی می گويد: "اين مساله برای مرد اماراتی می تواند ترسناک باشد، زيرا زنان سخت می کوشند تا توانايی خود را به اثبات برسانند. آنها کارشان را خيلی خوب انجام می دهند و رقابت تنگاتنگی با ما براه انداخته اند."
منبع:http://www.bbc.co.uk/persian
۱۰ مرداد ۱۳۸۴