بنا بر اعلام سازمان ملل علل ابتلای بسياری از دختران 15 تا 34 سال آلوده به عفونت ايدز در دنيا رفتارهای پرخطر آنان نبوده بلکه اغلب آنان از طريق شرکای جنسی خود به ايدز آلوده شده اند.
سازمان ملل درگزارش روزجهانی ايدز سال 2004 اعلام کرده است که ازدواج عملا باعث افزايش خطر آلودگی دختران به ايدز می شود.به طور مثال مطالعات در کشور تايلند نشان می دهد که 75 درصد زنان جوان توسط شوهران خود مبتلا به اين بيماری شده اند.
در ايران باوجود اين که آمار مشخصی در ارتباط با آمار زنان جوانی که ازطريق همسرانشان به ايدز مبتلا شده اند وجود ندارد اما به دليل بافت سنتی و فرهنگی ايران عمدتا ميزان رفتارهای پرخطر در دختران بسيار کم است و ابتلای آنان بيشتر پس از ازدواج و از طريق شرکای جنسی شان است.
با اين وجود خطر انتقال عفونت ايدز به مردان در ازدواج با زن مبتلا به اين ويروس وجود دارد و ازدواج با يک زن مبتلا به ايدز ممکن است موجب ابتلای مردان به اين بيماری شود.
از آنجايی که لزوم انجام تست اچ آی وی برای افراد دارای رفتارهای پرخطر به يک فرهنگ تبديل نشده است و عموما افراد از انجام چنين تستی خودداری می کنند و از سوی ديگر ممکن است علايم عفونت ايدز در فرد تا ده سال بروز نکند همواره اين تفکر در اذهان عموم مطرح شده است که چرا تست ايدز همانند تست اعتياد پيش از ازدواج اجباری نمی شود.
در اين ميان حقوق افرادی که بدون آگاهی از آلودگی همسرشان به ايدز به ازدواج ايشان در می آيند پايمال می شود.
علاوه بر آلودگی شريک جنسي،احتمال آلودگی به عفونت ايدز درکودکانی که نتيجه ازدواج های فرد ناآگاه از آلودگی خود به اين ويروس است،بسيار بالا است.
بسياری از کارشناسان معتقدند اجباری شدن تست ايدز پيش از ازدواج و آگاهی طرفين از سلامت و ياعدم سلامت خود به لحاظ آلودگی به اين ويروس نقش موثری در کاهش شيوع اين اپيدمی خواهد داشت.
باوجود بحث های فراوان بر سر اجباری شدن تست ايدز پيش از ازوداج برخی از کارشناسان معتقدند به دليل وجود نتايج مثبت و منفی کاذب در تست های ايدز اجباری شدن اين آزمايشات پيش از ازدواج ممکن است مشکلاتی را به وجود آورد.
ازسوی ديگر مسوولان نيز به دليل هزينه بالا ، انجام اين تست را در جمعيت عمومی عقلايی نمی دانند.
"محبوبه"دختر 25 ساله ای که از طريق ازدواج با پسر مبتلا به ايدز آْلوده شده است، می گويد:يک سال پس از ازدواج،همسرم به بيماری سختی مبتلا شد و چون پزشکان علت بيماری وی را تشخيص نمی دادند برای معاينات بيشتر در بيمارستان بستری و مشخص شد که وی به اين بيماری مبتلا است.
اين دختر جوان ادامه می دهد:اين دقيقا زمانی بود که من و فرزند هشت ماهه ام به اين ويروس مبتلا شده بوديم.
وی می افزايد:نزديک به يک سال از فوت همسرم می گذرد و حالا من با بچه مبتلا به ايدز که نمی دانم از عهده نگهداری او بر خواهم آمد يا خير تنها مانده ام.
محبوبه می گويد:مطمئن نيستم درصورتی که پيش از ازدواج با همسرم از ابتلای وی به اين بيماری مطلع بودم با او ازدواج می کردم ولی درصورتی که با وی ازدواج می کردم نيز با مشورت پزشک و پيشگيری های علمی از ابتلای خود و فرزندم به اين بيماری جلوگيری می کردم.
يک کارشناس دفتر ايدز وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی در اين زمينه معتقد است:تفسير تست HIV نياز به درك كامل از رفتارها و وضعيت بالينی بيمار دارد و بدليل وجود مرحله پنجره ( Window period ) احتمال دريافت جواب منفی كاذب وجود دارد که اين امر مي‌تواند منجر به گمراهی فرد شود.
"کيانوش کمالی"می افزايد:ازطرف ديگر موارد مثبت كاذبی كه در تست اليزا اتفاق مي‌افتد بار روحی روانی شديدی برای فرد ايجاد مي‌كند بنابراين به دليل نياز به پيگيری های بعدی بايد تست HIV بصورت داوطلبانه و همراه با مشاوره انجام شده تا ارتباط فرد با سيستم بهداشتی قطع نشود.
به گفته وي،درحال حاضر امكانات انجام مشاوره و تست داوطلبانه HIV برای كليه افرادی كه احساس خطر مي‌كنند در سطح كشور فراهم شده و درحال گسترش است.
اين متخصص بيماری های عفونی تاکيد می کند:واقعيت اين است كه ازدواج نكردن به معنی برقرار نكردن رابطه جنسی نيست و محروم كردن يك فرد از روابط سالم جنسی قطعاً منجر به برقراری روابط ناسالم شده و به گسترش آلودگی دامن خواهد زد.
وی می گويد:علاوه بر اين،آلودگی به HIV به معنی عدم امكان ازدواج نيست و افراد آلوده مي‌توانند با استفاده از وسايل پيشگيری بدون اينكه همسر خود را آلوده کنند به زندگی خانوادگی ادامه دهند.
به گفته اين کارشناس،درحال حاضر تعداد بيماران آلوده با همسران سالم كه تحت نظر مراكز بهداشتی به زندگی خود ادامه مي‌دهند كم نيست.
براساس اطلاعات موجود، ايران در مرحله همه گيری HIV بصورت متمركز دربين معتادين تزريقی بوده و ميزان آلودگی درجمعيت عمومی درحد ناچيزی است و باتوجه به اينكه انتشار آلودگی از طريق اين گروه،جمعيت عمومی را تهديد مي‌كند بهترين سياست توجه خاص به معتادين تزريقی و گروههای رابط(ازقبيل شركاء جنسی افراد معتاد كه مبادرت به فحشا داشته باشند و ... ) كه نقش ارتباطی را بين اين گروه و جمعيت عمومی ايفا مي‌كنند،خواهد بود.
اين مسوول در وزارت بهداشت افزود:صرف منابع مالي،انسانی و تجهيزاتی برای بيماريابی درجمعيت عمومی كه ميزان شيوع در آن بسيار پايين است،منجر به كاهش بازده برنامه ها در گروه پرخطر اصلی شده و نتيجه‌ای جز اتلاف منابع و شكست برنامه های پيشگيری بدنبال نخواهد داشت.
دكتر"مينو محرز"عضو كميته كشوری كنترل پيشگيری از ايدز و متخصص عفونی در اين باره می گويد:باتوجه به سيكل طولانی دوره نهفته عفونت HIV،انجام تست HIV صددرصد وجود بيماری را تاييد نمی كند و زمانی كه امكان تشخيص صددرصد بيماری با تست HIV وجود ندارد الزام تست پيش از ازدواج هم امری غيرضروری و بی فايده است.
وی می افزايد:حتی در كشوری مانند امريكا الزام تست HIV پيش از ازدواج با شكست روبرو شد به همين دليل قانون تست اجباری HIV پيش از ازدواج در اين كشور لغو شد.
دکتر محرز اظهارداشت:در ايران تست اعتياد پيش از ازدواج اجباری است اما نتيجه ای در پيشگيری و يا درمان آن نداشته است و تست HIV هم مانند آن نتيجه ای نخواهد داشت.
يک کارشناس بيماری های عفونی درباره طرح اجباری کردن آزمايش ايدز پيش از ازدواج معتقد است:آزمايش اجباری HIV قبل از ازدواج بسيار گران است و فايده كمی دارد و نتايج مطالعه يك ساله در آمريكا نشان می دهد اين آزمايش،درصورت اجرا سالانه بيش از 100 ميليون دلار هزينه خواهد داشت و تنها 10 درصد موارد مثبت را تشخيص خواهد داد.
دکتر"حميدرضا ستايش"می افزايد:افرادی كه در شرف ازدواج هستند،عمدتاً جزء افراد كم خطر محسوب می شوند و باتوجه به خطای مثبت كاذب آزمون(تا 26 درصد در اين گروه كم شيوع)ضرر انجام آزمايش بسيار زياد است.
به اعتقاد وي،اين كار از مصاديق اتلاف منابعی است كه می توانستند دربرنامه های درمان و مراقبت بيماران هزينه شود و ازسوی ديگر ممکن است اطلاعات پزشكی محرمانه افراد با اين عمل آشكار شود.
اين کارشناس بيماريهای عفونی ادامه می دهد:اين نظر مطرح می شود كه با انجام آزمايش ايدز پيش از ازدواج از تولد كودكان مبتلا به HIV پيشگيری می شود ولی آمار شهر نيويورك مشخص کرد که 75 درصد از كودكانی كه مثبت به دنيا آمده اند،از زنانی متولد شده اند كه ازدواج نكرده بودند.
نماينده کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی نيز در اين خصوص می گويد:طرح آزمايش HIV قبل از ازدواج برای کسانی که به سلامتی شخصی و اجتماعی می انديشند، بسيار مناسب است.
"عبدالرضا مصری"می افزايد:نياز به انجام آزماش تست ايدز برای زوج های جوان غير قابل انکار است و جای هيچ ترديدی در اين باره نيست،اما مشکل هزينه سنگين آزمايش موردنظر است.
وی ادامه می دهد:درحال حاضر انجام دادن آزمايش ايدز ، نظير هر آزمايش ديگری آزاد است ولی متقاضيان موظف می شوند تا مبلغ 25 هزار تومان برای اين تست پرداخت کنند.
به گفته اين نماينده مجلس دور از انصاف است تا طرح هايی در مجلس به تصويب برسد که صرفا قشر مرفه را در بر گيرد و با اينگونه طرح ها مشکلی حل نمی شود.
عضو کميسيون اجتماعی در مجلس تاکيد کرد:قراردادن امکانات پزشکی برای يک قشر خاص بی عدالتی است و برهمين اساس،برای جلوگيری از اين تبغيض بايد هزينه تست ايدز را به حداقل رساند تا تمام مردم جدا از اينکه به چه طبقه ای تعلق دارند، بتوانند از آن استفاده کنند.
خبرگزاری سينا
