صفحه نخست

 شبکه سراسری همکاری زنان ایرانی

گزارشي از كانون اصلاح و تربيت دختران /پروانه قاسميان

كانون اصلاح و تربيت دختران (تهران ) مركز نگهداري دختران بزهكار يا معارض با قانون ! نهادي جديد است كه از سال 1377 به كمك انجمن حمايت از حقوق كودكان ايجاد شده است . چون در ساختار كانون بخش دختران نبوده است لذا اين بخش از هر جهت تحت نظارت كانون پسران است ، حتي بخش مديريت . ظرفيت كانون دختران حدود 40 نفر است اما در مقاطع مختلف تعداد متغير است . كاركنان كه گاه تعدادشان از دختران بيش تر است آموزش خاصي نديده اند و به اين دختران بدبين اند و اغلب چنان ناكارآ و بي تفاوت اند كه تنهائي و بي پناهي آنان را دو چندان مي كنند . اين دختران غالباً از طبقه فقير و حاشيه نشين تهران و يا شهرهاي ديگراند كه در تهران دستگير مي شوند و مهم ترين مشخصه آنان تعارضشان با قانون اصل زنانگي است كه از دختران و زنان تعبيري خاص دارد و نقش آنان را همسري و مادري مي داند . آنان را بيش از پسران زير نظر دارد ، آزادي كم تري دارند . حفاظت از بكارت را مسئله اصلي مي داند . اين اصل براي پسرها هر گونه عياشي و بزه را مجاز مي داند و پس از طي محكوميت معمولاً در حالي كه دوران زندان از آنان « مرد » ساخته به خانواده و جامعه بر مي گردند ، اما دختران انگ « دختر بد » مي خورند و در دور باطل طرد شدگي مي افتند و هويت فردي آنان دچار تغييراتي مي شود . اين دختران كه جامعه برايشان ازدواج و بچه داري و خانه داري را هدف اصلي مي داند در حقيقت دختراني منحرف پنداشته مي شوند كه بينش رايج جامعه را درباره رفتار مناسب رد مي كنند و به دنبال آن بخت خود را براي دست يابي به اين اهداف به خطر مي اندازند .
اين دختران از تجربيات تلخ تجاوزي كه ديده اند مي گويند و از دوست پسرهاشان ، تجربه طرد شدگي ، خيابان خوابي، خوابيدن در ساختمان هاي نيمه تمام ، كارتن خوابي و … و اغلب مي گويند جايي ندارند كه بروند ، اگر خانواده اي هم داشته باشند آنان را نمي پذيرد چون انگ خورده اند ، چون زيادي اند ….. به همين دليل هم وقتي دختر و پسري به علت رابطه دستگير مي شوند پسر آزاد و دختر به كانون اصلاح …. سپرده مي شود ، پس مي بينيم در جامعه اي با نظام طبقاتي جنسيتي اعمال شده بر زنان ، مرز ميان به هنجار و نابه هنجار انعطاف دارد يعني آن چه را براي مردان به هنجار مي داند براي زنان نابه هنجار به حساب مي آورند.
البته قربانيان تجاوز كه غالباً از « ترس » تن به تسليم مي‌دهند پس از دستگيري به پزشك قانوني فرستاده مي‌شوند و معاينه با كرگي مي شوند و گناه جرم به گردن خودشان مي افتد ، تجاوز جنسي كه نمايشي از خشونت و سلطه جويي است كه قرباني را از ارزش و اعتبار انساني خالي مي‌كند قرباني به شدت خوار مي شود و چون وحشت از تجاوز مجدد و جود دارد و قرباني مرتب تهديد مي‌شود و در انقياد آن مرد و يا باند تبهكار او باقي مي ماند . در حاليكه در اين مقطع به بيشترين كمك روانشاسان و مدد كاران اجتماعي و … نياز د ارند؛ دستگاه قضا ، كاركنان و جامعه آنان را مظهر فساد مي داند با آنان به عنوان مجرم برخورد مي كند.
تنها نگاه متفاوتي كه برخي كاركنان دارند ترحم آن هم براي صواب است .
يك مقام قضائي هنگام بازديد از كانون مي گفت « اينها فاسد ترين افراد جامعه اند » !
با توجه به نگرش هاي فوق از چهار سال پيش كه به عنوان داوطلب وارد كانون شدم تصميم گرفتم در جلسات كوچك 6 نفره با اين دختران درباره علت فرار و تجربيات جنسي شان به گفتگو بنشينم . كه خيلي زود جلسات گفتگو به جلسات آموزشي بهداشت جنسي تبديل شد ، اين جلسات كه در خوابگاه ، حياط .

كتابخانه و .. مرتباً تشكيل مي شود با آموزش ساختمان دستگاه جنسي همراه پوستر و آموزش بيماري ها و خطرات و راه هاي پيشگيري از ويروس HIV و هپاتيت به زبان ساده آغاز مي شود . و با گفتگو و پرسش و پاسخ و نقل تجربيات دهشتناك جنسي برخي از آنان ادامه مي يابد و دختران با پرسش هاي خود نشان مي دهند كه جامعه در زمينه آموزش به انان چقدر ضعيف عمل كرده و مي‌كند . و آنان را چه بي دفاع و بي پناه به كام خطر مي اندازد .
غالبشان كه كم سوادند . كم ترين اطلاعي از ساختمان بدن خود ندارند و از اين كه جنس مؤنث اند ناراحت اند . صد در صد دختراني كه به علت رابطه جنسي به زندان افتاده اند راه‌هاي جلوگيري از بارداري و پيشگيري از ايدز و هپاتيت و ساير بيماري هاي مقاربتي را نمي شناسند . و در اين زمينه ها تسليم اميال شخصي متجاوز يا دوستشان هستند . مدد كاران اندكي هم كه در اين گونه مراكز كار مي كنند براي روياروئي با مسئله ضرب و شتم و تجاوز آموزش نديده اند وفاقد توانائي‌هاي لازم براي كمك به دختران قرباني اند . به اعتقاد من بايد زمينه هايي فراهم كرد تا خشونت جنسي و فيزيكي عليه زنان بخصوص عليه دختران زير 18 سال به منزله جرم به حساب آيد و رفتاري متعارف محسوب نشود و شخص مرتكب كه عليه جسم و شخصيت دختر و به منظور كنترل اجتماعي بر او اعمال خشونت مي‌كند، از ديدگاه ضعيفان و قربانيان مورد بررسي و مجازات قرار بگيرد نه از ديدگاه قدرت مندان جامعه و همگي سعي كنيم تا دنياي بهتري بسازيم كه كودكان به جاي رنج ، شادي را تجربه كنند.


1 مهر 1383
سايت “زنان ايران جهان ”
http://www.womeniw.com


2004© All rights reserved for SHABAKEH.ORG Webmaster